CTP Mağusa milletvekili Erkut Şahali, Toprak Ürünleri Kurumu hakkında basın açıklaması yaptı. Açıklama şu şekilde:
Toprak Ürünleri Kurumu hakkında bir süredir kamuoyu önünde devam eden tartışma kurumun kurtarılarak yeniden yapılandırılmasından çok görünürlük sağlamayı amaçlayan bir gösteri halini almıştır. Ortada dolaştırılan zarar rakamları bir yana, devlet kurumlarının resmi raporları olmadan isimleri kullanılarak akıl karışıklığı yaratılmaktadır. Öncelikle bilinmelidir ki, kurum hakkında bu denli konuşuluyor oluşu en fazla kuruma ve kurumla birlikte iş yapmak zorunda olan tüm kesimlere zarar vermektedir.
Son olarak Sayıştay Başkanlığı’nın yayınladığı “2014 yılında Toprak Ürünleri Kurumu tarafından iç piyasadan satın alınan arpa ve yurtdışından ithal edilen tohumluk arpa ve buğday materyalleri ile ilgili denetim raporu” sonrasında, sanki de kurumun içinde bulunduğu mali darboğazın tüm neden ve sorumluları tespit edilmiş gibi bir hava yaratılmak istenmektedir. Öncelikle bu raporun işaret ettiği bir kaç nokta hakkında açıklayıcı bilgi verilmesi gerekmektedir.
2014 yılında yaşanan çok büyük çaplı kuraklık nedeniyle ülkede yetiştirilen tüm 2014 ürünü yerli arpanın tohumluk olarak alımı konusunda karar üretmiştir. Bu nedenle tüm yerli arpa, ilgili Bakanlar Kurulu kararının bir gereği olarak TÜK tarafından tohumluk materyali olarak üreticilerimizden satın alınmıştır. Tohumluk olarak değerlendirilmek amacıyla alınan ve bu amaca uygun olarak işlenip ilaçlanan ve ilk çimlenme analizleri olumlu çıkan 2014 ürünü yerli arpanın bir kısmı, kuraklığın da etkisiyle, ilerleyen dönemde çimlenme gücünü yitirmiştir. İlaçlanan arpanın yemlik olarak satışı mümkün olamayacağından imhası gerçekleştirilmiştir. Sayıştay raporunda bu konu “zarara uğratma” olarak anılmaktadır.
Çok kurak geçen 2014 yılında bir sonraki ekim döneminde gereksinim duyulacak tohumluk arpanın cins ve miktarı Tarım ve Doğal Kaynaklar Bakanlığı’nda yapılan çalışmalar neticesinde saptanmıştır. Alımı yapılan ithal tohumluk arpanın cins ve miktar olarak tespitinde Toprak Ürünleri Kurumu’nun etkisi olmamıştır. Zahire üreticilerinin tohumsuz kalmaması amacı güdülerek Türkiye’de de bulunması zor olan ülkemiz iklim koşullarına uygun Akhisar 98 cinsi tohumluk arpa materyali ithal edilmiştir. Yine bu konu da raporda zarar sebebi sayılmaktadır.
2015 yılında yerli ürün tohumluk arpa materyali 0.67 TL/kilo fiyatla üreticilerimizden satın alınmıştır. Bakanlar Kurulu 2015 ürünü arpa için her gerçek ve tüzel kişinin saptayacağı fiyatın Bakanlar Kurulu tarafından saptanan fiyat olmasını zorunlu kılan bir karar istihsal etmiştir. Bu bağlamda 2015 ürünü yerli tohumluk arpa maliyeti ile kurum stoklarında bulunan Akhisar 98 cinsi tohumluk arpa materyalinin maliyeti, miktarları da hesaba dahil edilmek koşuluyla, harmanlanarak 0.90 TL/kilo olmak üzere bir ortalama değer saptanmış ve tek tohumluk arpa materyali satış fiyatı tespit edilmiştir. Tohumluk buğday materyali için de aynı yöntemle satış fiyatı tespit edilmiştir.
İmhası gerçekleştirilen tohumluk arpa ve buğday materyalleri Kurumun teknik personelinin (Ürün ve Depolama Amirliği, Bölge Amirlikleri ve Ürün Müfettişleri) raporları ışığında imha edilmiş olup, kurum yönetim kurulunun bu konuda dayanaktan yoksun karar üretmesi söz konusu değildir.
Sadece belli bir dönem ve spesifik bir stok hakkında üretilmiş bu Sayıştay raporu elbette usulüne uygun biçimde idari ve adli prosedüre tabi tutulmalıdır. Ancak TÜK için gereken, bundan çok daha bütünlüklü ve yasasının emrettiği Sayıştay denetiminin yapılmasıdır. Hükümette bulunduğumuz dönemlerde kurumu yönetmekle görevlendirdiğimiz tüm yönetim kurulu üyelerinin ve yöneticilerin görevlerini layıkıyla yerine getirme gayreti ile çalıştıklarının bilinmesi gerekmektedir.
Kurumdan sorumlu Tarım ve Doğal Kaynaklar Bakanlığı ile kurum yöneticilerine düşen görev, gösterişten uzak bir yaklaşımla, bugün gereksinim duyulan akılcı ve gerçekçi kararları üreterek kurumun yoluna devam etmesini sağlamaktır. Geçmişin ve geçmişte yaşananların araştırılması ve sorumlularının tespiti konusunda devletin ilgili birimlerine yardımcı olmak ve gerekmesi halinde adli sürecin başlatılabilmesini sağlamaktır. Bunlar yapılmadan kurum yönetiminde bulunmuş olanları, peşinen suçluymuşlar gibi bir hava yaratıp işaret ederek kameraların önüne geçmenin, hem olayların aydınlatılması, hem de usulüne uygun işlemlerin yürütülmesi bakımından herhangi bir yararı yoktur. Bu ancak kişilerin rencide edilmesi ve gerçek çözümden uzaklaşılmasından başka bir sonuç üretmez ki, bunun kuruma da ülkeye de faydası yoktur.
CTP Mağusa milletvekili
Erkut Şahali